خشکی پوست و راه های درمان آن

چه پوستی خشک در نظر گرفته می‌شود؟

خشکی پوست از مشکلاتی است که می‌تواند باعث خارش و قرمزی پوست شود. سطحی ترین لایه پوست اپیدرم (Ephidermis) نامیده می شود. اپیدرم از چربی و پروتئین تشکیل شده است. چربی موجود در ساختار اپیدرم، از لایه های عمقی پوست محافظت می کند و اجازه نمی‌دهند لایه های عمقی دچار خشکی و بی آبی گردند. در صورتی که به هر دلیل، چربی موجود در اپیدرم کاهش یابد، سد محافظتی پوست از بین رفته و باعث می‌شود، پوست رطوبت و آب خود را از دست بدهد و به اصطلاح پوست خشک گردد.

علل شایع خشکی پوست

خشکی پوست به دو دسته تقسیم می شود؛ عللی که وابسته به شرایط خارجی میباشند و عللی که مربوط به بدن خود فرد هستند. از جمله علل خارجی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. سرما و کاهش رطوبت موجود در هوا خصوصا در فصل زمستان
2. قرار گرفتن در معرض آب گرم در هنگام استحمام
3. استفاده بی رویه از شوینده های شیمیایی مانند صابون
4. استفاده از مواد آرایشی نامناسب
5. مصرف برخی از داروها مانند راکوتان و لایه بردار
6. مصرف دخانیات و سیگار

من جمله علل داخلی می‌توان موارد زیر را ذکر کرد:

1. ژنتیک: در برخی نژاد ها، مانند نژاد آسیایی، تمایل پوست برای خشک شدن بسیار بالاتر است.
2. سن: با افزایش سن، میزان ترشح چربی توسط غدد سباسه کاهش می یابد و خشکی پوست را تشدید می نماید
3. برخی بیماری های مزمن غیر پوستی: کم کاری تیرویید، دیابت قندی، نارسایی کلیوی زمینه ساز خشکی پوست هستند.
4. بیماری های مزمن پوستی: حساسیت پوستی، درماتیت آتوپیک(Atopic Dermatitis) از علل بسیار شایع خشکی پوست به حساب می آیند.
5. برخی تایپ های پوستی مانند پوست های سبزه ، معمولا نسبت به خشکی پوست حساس تر هستند.

چرا خشک شدن پوست، برای افراد مضر است؟

خشک شدن پوست، علاوه بر اینکه احتمال چروک را در پوست بالا می برد، باعث ایجاد پوسته ریزی ناخوش آیند در افراد می گردد. همچنین احتمال ایجاد استریا(Striae)،استرج مارک (Stretch Marks) و عفونت قارچی و باکتریال با خشکی پوست بالا می رود.

خشکی، پوست را شکننده و حساس نموده و باعث ایجاد حس خارش می شود. خاراندن مزمن پوست، سبب تغییر ساختمانی پوست، افزایش ضخامت پوست و خشن شدن آن می گردد.

پیشگیری از خشکی پوست

1. استفاده از کرم مرطوب کننده؛ مصرف حداقل دوبار در روز کرم مرطوب کننده، علاوه بر افزایش رطوبت پوست از خروج آب از بدن جلوگیری می کند.
2. اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه آفتاب وUV
3. اجتناب از استحمام با آب گرم؛ بهتر است زمان دوش گرفتن به کمتر از ۱۰ دقیقه کاهش یابد و استحمام فقط با آب ولرم انجام می گیرد.
4. اجتناب از استفاده از شوینده های قوی مانند صابون ها با ساختار قلیایی
5. به جای شستشوی مداوم، برای اجتناب از آلودگی از دستکش استفاده شود
6. اجتناب از مصرف سیگار و الکل
7. مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین و اسیدچرب های مفید مانند میوه، آجیل و ماهی های روغنی مانند ماهی قزل آلا و سلمون

در صورتی که با اقدامات ذکرشده در بالا نتوان خشکی پوست را اصلاح نمود، این گونه در نظر گرفته می‌شود که فرد به بیماری خشکی پوست مبتلا شده و نیازمند اقدامات دارویی می باشد. اقدامات داروی رفع خشکی پوست شامل موارد زیر هستند:

1. استفاده از دوره های فشیال و ماسک های آبرسان: در جلسه فشیال ابتدا پوست، توسط پزشک معاینه می گردد و بعد از مشخص شدن نوع اختلال پوستی و اقدامات لازم، درمان آغاز می گردد. به دلیل تولید روزانه تعداد بالایی سلول پوستی جدید برای وصول نتیجه بهتر، تکرار ماهیانه فشیال و همچنین ادامه درمان، در منزل با نسخه پوستی مناسب توصیه می گردد.
2. استفاده از داروهای چرب کننده مانند پماد های پوستی ساختنی
3. در صورتی که خشکی موجب خارش پوست مقاوم به درمان گردد، شاید نیاز باشد فرد داروهای کورتیکواستروئید ای مانند هیدروکورتیزون موضوعی را استفاده نمایند.
4. در صورتی که خشکی پوست بسیار شدید باشد و با درمان های بالا نتوان آن را درمان کرد، تزریق مزو فیلر های حاوی هیالورونیک اسید به علت ساختار آبدوست در لایه سطحی پوست توصیه می گردد.